ที่มาของภาพ https://www.movistar.es/
เทคโนโลยี 5G ในสเปนกำลังเติบโตขึ้นอย่างต่อเนื่องทั่วประเทศ โดยสเปนเป็นประเทศแรกๆ ในยุโรปที่เริ่มพัฒนาและใช้งานเทคโนโลยี 5G โดยได้เริ่มต้นเปิดประมูลคลื่น 3.6 GHz เมื่อปี ค.ศ. 2018 สเปนมีคลื่นความถี่ 5G จำนวน 3 คลื่น ได้แก่ คลื่น 700 MHz คลื่น 3.6 GHz และคลื่น 26 GHz
ตามข้อมูลรายงาน 5G Observatory Biannual Report October 2023. Study on “European 5G Observatory phase III” ระบุว่าสเปนได้จัดสรรคลื่น 700 MHZ และ 26 GHz ไปแล้วทั้งหมด ในขณะที่คลื่น 3.6 GHz ได้จัดสรรไปแล้วร้อยละ 95 เครือข่าย 5G ของสเปนครอบคลุมประชากรในประเทศถึงร้อยละ 82.3 หรือ 39.55 ล้านคน
ความคืบหน้าที่สำคัญของเทคโนโลยี 5G ในสเปน อาทิ (เรียงลำดับจากปัจจุบันไปยังอดีต)
- กรกฎาคม ค.ศ. 2023: บริษัท Movistar ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของบริษัท Telefónica ได้เปิดตัวเครือข่าย 5G แบบ Standalone (SA) ครอบคลุม 11 เมือง ซึ่งก่อนหน้าการเปิดตัว 5G SA เทคโนโลยี 5G ของบริษัท Movistar ก็ได้ครอบคลุมประชากรร้อยละ 85 ใน 2,000 เมืองอยู่ก่อนแล้ว
- มีนาคม ค.ศ. 2023: ประชากรสเปนร้อยละ 82 สามารถเข้าถึงเทคโนโลยี 5G ได้ และพื้นที่ชนบทสามารถเข้าถึง 5G ได้มากขึ้นเป็น 2 เท่าเมื่อเปรียบเทียบกับข้อมูลปี ค.ศ. 2018
- กุมภาพันธ์ ค.ศ. 2023: บริษัท Orange Spain เป็นบริษัทแรกที่เริ่มเปิดใช้งานเครือข่าย 5G SA ภายใต้ชื่อ 5G+ โดยในเดือนมิถุนายน ค.ศ. 2023 บริษัทได้ขยายการให้บริการ 5G+ ใน 30 เมืองและครอบคลุมประชากรสเปนร้อยละ 30
- ธันวาคม ค.ศ. 2022: ผู้ประกอบการโทรคมนาคม 4 รายประมูลคลื่นความถี่ 26 GHZ ด้วยมูลค่า 36.2 ล้านยูโร โดยได้สัมปทานเป็นระยะเวลา 20 ปีและสามารถขยายเวลาได้อีก 20 ปี ได้แก่ บริษัท Movistar บริษัท Vodafone Spain บริษัท Orange Spain สำหรับการประมูลระดับชาติ และบริษัท Global Operator สำหรับการประมูลระดับแคว้นกาสตียา อี เลออน การประมูลดังกล่าวทำให้สเปนเป็นประเทศแรก ๆ ในกลุ่มสหภาพยุโรปที่ได้จัดสรรคลื่น 26 GHZ ทั้งหมดแก่ผู้ประกอบการโทรคมนาคมเพื่อเร่งการใช้เครือข่ายและการให้บริการ 5G
- พฤศจิกายน ค.ศ. 2022: ประกาศการประมูลคลื่น 26 GHZ
- มิถุนายน ค.ศ. 2022: เปิดรับฟังความคิดเห็นสาธารณะเรื่องกฎระเบียบและการประมูลคลื่นความถี่ 26 GHz
- กรกฎาคม ค.ศ. 2021: การประมูลคลื่นความถี่ 700 MHz
- กันยายน ค.ศ. 2020: บริษัท Movistar (Telefónica) บริษัท Orange Spain และบริษัท Grupo MasMovil เริ่มให้บริการ 5G เชิงพาณิชย์
- มิถุนายน ค.ศ. 2019: บริษัท Vodafone เปิดให้บริการ 5G เชิงพาณิชย์
- กรกฎาคม ค.ศ. 2018: การประมูลคลื่นความถี่ 6-3.8 GHz
- ธันวาคม ค.ศ. 2017: ประกาศแผนพัฒนาเทคโนโลยี 5G แห่งชาติ (Spanish's 5G National Plan 2018-2020)
สถานะการให้บริการเทคโนโลยี 5G ของผู้ประกอบการด้านการสื่อสารโทรคมนาคมในสเปน
การครอบคลุมของเทคโนโลยี 5G ของแต่ละบริษัทผู้ประกอบการโทรคมนาคม มีดังนี้
1. Movistar (Telefónica) เริ่มให้บริการ 5G เชิงพาณิชย์เมื่อเดือนกันยายน ค.ศ. 2020 ปัจจุบันบริษัทมีเครือข่าย 5G ครอบคลุมร้อยละ 85 ของประชากรในประเทศ สำหรับเทคโนโลยี 5G บริษัทใช้คลื่นดังนี้
- คลื่น 700 MHZ: 20 MHz (2 x 10)
- คลื่น 2.6 GHZ (สำหรับ 4G และ 5G DSS): 40 MHz FDD และ 10 MHz FDD ในแคว้นมาดริดและเมืองเมลียา
- คลื่น 3.5 GHZ: 100 MHz
- คลื่น 26 GHZ: 1 GHz
2. Vodafone Spain เป็นผู้ประกอบการรายแรกที่เปิดให้บริการ 5G เชิงพาณิชย์ตั้งแต่วันที่ 15 มิถุนายน ค.ศ. 2019 โดยปัจจุบันบริษัท ให้บริการ 5G ครอบคลุมใน 2,400 เมืองในสเปนหรือคิดเป็นร้อยละ 82 ของประชากรในประเทศ สำหรับเทคโนโลยี 5G บริษัทใช้คลื่นดังนี้
- คลื่น 700 MHZ: 20 MHz (2x10)
- คลื่น 2.6 GHZ (สำหรับ 4G และ 5G DSS): 40 MHz FDD และ 20 MHz TDD
- คลื่น 3.5 GHZ: 90 MHz
- คลื่น 26 GHZ: 400 MHz
3. Orange Spain เริ่มให้บริการ 5G เชิงพาณิชย์เมื่อเดือนกันยายน ค.ศ. 2020 ปัจจุบันเครือข่าย 5G ของบริษัทฯ ครอบคลุมพื้นที่ใน 2,443 เมืองของ 52 จังหวัดหรือคิดเป็นร้อยละ 82 ของประชากรในสเปน สำหรับเทคโนโลยี 5G บริษัทใช้คลื่นดังนี้
- คลื่น 700 MHZ: 20 MHz (2x10)
- คลื่น 2.6 GHZ (สำหรับ 4G และ 5G DSS): 40 MHz FDD, 10 MHz TDD และ 10 MHz FDD ยกเว้นในแคว้นกาสติยา ลา มันชา แคว้นบาสก์ แคว้นอัสตูเรียส แคว้นกาลิเซีย แคว้นมาดริด และเมืองเมลียา
- คลื่น 3.5 GHZ: 110 MHz
- คลื่น 26 GHZ: 400 MHz
4. Grupo MasMovil เริ่มให้บริการ 5G เชิงพาณิชย์เมื่อเดือนกันยายน ค.ศ. 2020 มีหลายแบรนด์ อาทิ Yoigo, MásMóvil, Pepephone, Euskaltel, Lebara และ Llamaya สำหรับเทคโนโลยี 5G บริษัทใช้คลื่นดังนี้
- คลื่น 2.6 GHZ (สำหรับ 4G และ 5G DSS): 10 MHz TDD ในแคว้นมาดริด แคว้นคาตาโลเนีย แคว้นกาสตียา ลา มันชา และแคว้นอันดาลูเซีย
- คลื่น 3.5 GHZ: 80 MHz
อนึ่ง บริษัท Orange และ Grupo MasMovil เพิ่งรวมบริษัทกัน (Joint Venture) ภายใต้ชื่อใหม่ว่า MASORANGE เมื่อเดือนมีนาคม ค.ศ. 2024 ที่ผ่านมา
นอกจากนี้ ยังมีบริษัทโทรคมนาคมอื่นที่ให้บริการ 5G อย่างบริษัท Digi ซึ่งเพิ่งเริ่มให้บริการ 5G อย่างเป็นทางการเมื่อต้นปี ค.ศ. 2024 โดยใช้เครือข่ายของบริษัท Movistar
ในเรื่องของสัดส่วนตลาดของบริษัทโทรคมนาคมในสเปนเมื่อเดือนพฤษภาคม ค.ศ. 2023 พบว่าบริษัท Movistar ครองสัดส่วนตลาดมากที่สุดถึงร้อยละ 27.56 ตามมาด้วยบริษัท Orange Spain ร้อยละ 22.14 บริษัท Vodafone ร้อยละ 21.69 และบริษัท Grupo MásMóvil ร้อยละ 21.01
ตารางสรุปคลื่นความถี่ของแต่ละบริษัทโทรคมนาคมในสเปน
ที่มาของภาพ https://www.xatakamovil.com/
นโยบายการพัฒนาเทคโนโลยี 5G ของสเปน
ในส่วนของรัฐบาลสเปนเองก็ได้มีการออกกฎหมายต่างๆ รวมถึงนำมาตรการของสหภาพยุโรปที่เกี่ยวกับการพัฒนา 5G มาบังคับใช้อย่างต่อเนื่องเช่นกัน เพื่อมุ่งส่งเสริมการใช้เทคโนโลยีดังกล่าว ควบคู่ไปกับการดูแลให้เกิดการแข่งขันที่เป็นธรรม เกิดประโยชน์สูงสุดต่อผู้บริโภค และป้องกันความเสี่ยงต่อความมั่นคงของประเทศ ดังนี้
- แผนพัฒนาเทคโนโลยี 5G แห่งชาติ ปี ค.ศ. 2018-2020 (Spanish's 5G National Plan 2018-2020) เป็นการวาง Roadmap ไปสู่การใช้เทคโนโลยี 5G ในสเปน ภายในปี ค.ศ. 2021 โดยมีเนื้อหาหลักประกอบด้วย การวางแนวทางการเปิดประมูลคลื่นความถี่ 5G การให้ความช่วยเหลือด้านการวิจัยและพัฒนาเทคโนโลยี 5G เป็นต้น
- แผนสเปนดิจิทัล 2025 (España Digital 2025) เมื่อเดือนกรกฎาคม ค.ศ. 2020 รัฐบาลสเปนได้เสนอ “แผนสเปนดิจิทัล 2025” เพื่อส่งเสริมการใช้ Digital Transformation เป็นตัวขับเคลื่อนสำคัญในการพัฒนาเศรษฐกิจ ลดความไม่เท่าเทียม และใช้ประโยชน์จากเทคโนโลยีดิจิทัลใหม่ๆ ให้เกิดประโยชน์ต่อการพัฒนาประเทศ คาดกันว่าแผนฉบับนี้จะช่วยส่งเสริมการลงทุนทั้งในภาครัฐและเอกชนกว่า 70,000 ล้านยูโร ทั้งนี้ เนื้อหาของแผนฯ ประกอบด้วย 50 มาตรการ ภายใต้ 10 ยุทธศาสตร์หลัก ได้แก่ 1) การเชื่อมต่อดิจิทัล 2) การส่งเสริมเทคโนโลยี 5G 3) การส่งเสริมขีดความสามารถด้านดิจิทัล 4) ความมั่นคงทางไซเบอร์ 5) การส่งเสริม Digital transformation ในภาครัฐ 6) การส่งเสริม Digital transformation ในภาคเอกชน 7) การสนับสนุนให้เกิด Digital transformation ในสาขาเศรษฐกิจยุทธศาสตร์ เช่น เกษตรกรรมและอาหาร การคมนาคม สุขภาพ 8) การดึงดูดการลงทุนและแรงงานฝีมือ 9) การพัฒนาเศรษฐกิจฐานข้อมูล (Data economy) และปัญญาประดิษฐ์ และ 10) การส่งเสริมเรื่องสิทธิดิจิทัล
- แผนสเปนดิจิทัล 2026 (España Digital 2026) เป็นวาระดิจิทัลฉบับใหม่ของประเทศซึ่งรัฐบาลสเปนได้แถลงการณ์แผนฉบับนี้ไปเมื่อวันที่ 8 กรกฎาคม ค.ศ. 2022 เนื้อหาของแผนฯ ประกอบด้วย 42 มาตรการ ภายใต้ 12 ยุทธศาสตร์หลัก ได้แก่ ) การเชื่อมต่อดิจิทัล 2) การส่งเสริมเทคโนโลยี 5G 3) ความมั่นคงทางไซเบอร์ 4) เศรษฐกิจฐานข้อมูล (Data economy) และปัญญาประดิษฐ์ 5) การส่งเสริม Digital transformation ในภาครัฐ 6) การส่งเสริม Digital transformation ในภาคเอกชน 7) สเปน, ฮับอุตสาหกรรมโสตทัศน์ (Audio Visual) 8) การสนับสนุนการดำเนินการ Digital transformation ในสาขาเศรษฐกิจอย่างยั่งยืน 9) การส่งเสริมขีดความสามารถด้านดิจิทัล 10) การส่งเสริมเรื่องสิทธิดิจิทัล 11) PERTE: Proyectos Estratégicos para la Recuperación y Transformación Económica (แผนยุทธศาสตร์การฟื้นฟูและการเปลี่ยนแปลงเศรษฐกิจสเปน) และ 12) RETECH: Redes Territoriales de Especialización Tecnológica (เครือข่ายความเชี่ยวชาญทางเทคโนโลยี)
- แผนยุทธศาสตร์การส่งเสริมเทคโนโลยี 5G (Estrategia de impulso de la tecnología 5G) เป็นส่วนหนึ่งของแผนสเปนดิจิทัล 2026 ประกอบด้วย 4 มาตรการ ได้แก่
- 5G Roadmap โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ส่งเสริมการลงทุนในเครือข่ายและเร่งการใช้โครงสร้างพื้นฐาน 5G 2) ปรับเปลี่ยนเงื่อนไขการประมูลคลื่น 700 MHz เพื่อกระตุ้นการลงทุน และ 3) ปรับปรุงคลื่นความถี่ที่ได้จัดสรรแล้วให้มีประสิทธิภาพสูงสุด
- การพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานดิจิทัลด้านข้อมูลสำหรับระบบเตือนภัยสาธารณะ 112 (UNICO Datos - Sistema de alertas públicas 112) มาตรการนี้จะทำให้หน่วยงานคุ้มครองประชาชน (Protección Civil) สามารถใช้ระบบ RAN-PWS[1] ส่งข้อความแจ้งเตือนไปยังโทรศัพท์มือถือของประชาชนที่อยู่ในพื้นที่ที่มีเหตุฉุกเฉินหรืออันตรายได้อย่างทันท่วงที เทคโนโลยีนี้สามารถเข้าถึงทุกบริเวณของประเทศที่มีเครือข่าย 2G, 3G, 4G หรือ 5G ครอบคลุมอยู่
- การพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานดิจิทัล 5G (UNICO 5G) อาทิ การวางเครือข่าย 5G สำหรับถนนและทางรถไฟสายหลักของประเทศ การส่งเสริมและการขยายการติดตั้งและใช้งานเครือข่าย 5G ทั่วประเทศ
- การพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานดิจิทัลด้าน R&D และการพัฒนา 6G (UNICO I+D 5G Avanzado y 6G) เป็นโครงการที่ให้ความช่วยเหลือทางการเงินแก่หน่วยงานวิจัยภาครัฐ มหาวิทยาลัยรัฐและหน่วยงานเอกชน สนับสนุนการสร้างระบบนิเวศ R&D 5G+6G เพื่อดึงดูดการลงทุน สตาร์ทอัพและบริษัทด้านนวัตกรรมและการวิจัย เป็นต้น
****************
สถานเอกอัครราชทูต ณ กรุงมาดริด
มิถุนายน 2567
[1] RAN-PWS เป็นการนำระบบ Public Warning System (PWS) ผนวกเข้าเป็นส่วนหนึ่งของเครือข่ายแจ้งเตือนระดับชาติหรือ Red de Alerta Nacional (RAN) ของหน่วยงานคุ้มครองประชาชน (Protección Civil)