ผู้อ่านหลายท่านคงจะเคยได้ชมละครซีรีส์ชื่อดังอย่าง Money Heist (La Casa de Papel)[1] Elite (Élite) และ Cable Girls (La chica del cable) ที่ได้รับความนิยมจนและติดอยู่ใน 20 อันดับสุดยอดละครซีรีส์ ที่มียอดการเข้าชมสูงที่สุดใน Netflix เมื่อปี ค.ศ. 2018 มาแล้ว แต่ท่านทราบหรือไม่ว่า ซีรีส์เหล่านี้เป็นผลงานการสร้างสรรค์จากประเทศสเปน ซึ่งเป็นหนึ่งในแหล่งผลิตผลงาน Audio Visual คุณภาพระดับโลก

วันนี้ ศูนย์ข้อมูลเพื่อธุรกิจไทยในสเปน สถานเอกอัครราชทูต ณ กรุงมาดริด จะขอพาผู้อ่านไปทำความรู้จักพัฒนาการของอุตสาหกรรมนี้ในสเปนกัน (อุตสาหกรรมโสตทัศน์ครอบคลุมสื่อหลายประเภท ไม่ว่าจะเป็นรายการโทรทัศน์ โฆษณา ภาพยนตร์ ละครซีรีส์ วีดีโอเกมส์และกีฬาอีสปอร์ต (eSports) เป็นต้น)

 

ความสำคัญของอุตสาหกรรมโสตทัศน์ในสเปน

เมื่อปี ค.ศ. 2019 ที่ผ่านมา Audio Visual เป็นอุตสาหกรรมที่สร้างรายได้ให้แก่สเปนเป็นมูลค่ากว่า 4,000 ล้านยูโร โดยสเปนถือเป็นประเทศผู้ส่งออกสินค้าในกลุ่มโสตทัศน์ (ภาพยนตร์ เพลงและซีรีส์) สูงที่สุดเป็นอันดับ 6 ของโลก และยังได้รับการจัดอันดับให้เป็นประเทศผู้ผลิตละครซีรีส์ที่มีอิทธิพลสูงอันดับ 5 ของยุโรป อีกทั้งยังมีตลาดโฆษณาทางโทรทัศน์ที่ใหญ่เป็นอันดับ 5 ของยุโรปตะวันตก อีกด้วย 

บริษัท PWC ได้คาดการณ์ไว้ในรายงาน เรื่อง “Entertainment and Media Outlook 2020-2024” ว่า ในอีก 5 ปีข้างหน้า อุตสาหกรรมโสตทัศน์โลกจะขยายตัวร้อยละ 2.8  โดยในส่วนของสเปน คาดว่าอุตสาหกรรมนี้ จะมีมูลค่าถึง 32,567 ล้านยูโร และขยายตัวถึงร้อยละ 3.3 เลยทีเดียว

สำหรับสเปน พบว่าในช่วงหลายปีที่ผ่านมา การลงทุนในอุตสาหกรรมโสตทัศน์ได้ขยายตัวขึ้นอย่างมาก ดังจะเห็นได้จาก ในปี ค.ศ. 2016 ที่มูลค่าการลงทุนในสาขานี้อยู่ที่ 218 ล้านยูโร (ส่วนใหญ่มาจากการสร้างภาพยนตร์ 70 เรื่องและละครซีรีส์ 54 เรื่อง) เพิ่มขึ้นถึงร้อยละ 187 เมื่อเปรียบกับปี ค.ศ. 2015 ที่มีการลงทุนเพียง 124 ล้านยูโร (ภาพยนตร์ 63 เรื่องและละครซีรีส์ 155 เรื่อง) เท่านั้น ขณะที่รายงานเรื่อง La oportunidad de los contenidos de ficción en España (โอกาสของบันเทิงคดีในสเปน) ประจำปี ค.ศ. 2018 ซึ่งจัดทำโดยบริษัท PWC ได้คาดการณ์ ว่าตลาดการผลิตซีรีส์ในสเปนระหว่างปี ค.ศ. 2020 และ 2021 จะเติบโตขึ้นอีก โดยมีรายได้ประมาณ 4,300 ล้านยูโร และผลิตละครซีรีส์จำนวน 72 เรื่อง จะทำให้เกิดการจ้างงานถึง 18,443 ตำแหน่ง

นอกจากข้อมูลเชิงสถิติแล้ว สิ่งที่พิสูจน์ถึงศักยภาพของอุตสาหกรรมนี้ของสเปนที่เห็นได้ชัดอีกประการหนึ่ง คือ การที่สเปนได้รับเลือกจาก Netflix ให้เป็นศูนย์ผลิตของ Netflix แห่งแรกในยุโรป และ HBO ก็ได้เลือกสเปนเป็นสถานที่ถ่ายทำละครซีรีส์ Game of Throne ด้วยเช่นกัน  

ทั้งนี้ สเปนมีศักยภาพและข้อได้เปรียบในอุตสาหกรรมโสตทัศน์หลายประการ อาทิเช่น ความเข้มแข็งของตลาดในประเทศ (ร้อยละ 86.7 ของการบริโภคบันเทิงคดีในสเปนเป็นผลผลิตในประเทศ) ภาษา “สเปน” ที่ทำให้สื่อโสตทัศน์เข้าถึงและขยายตลาดในกลุ่มประเทศที่ใช้ภาษาสเปนได้ง่าย การมีบุคลากรที่เชี่ยวชาญ การมีต้นทุนการผลิตที่ถูกกว่าหลายประเทศ และการมีโครงสร้างพื้นฐานด้านดิจิทัลที่ก้าวหน้าติดอันดันต้นของยุโรป โดยเฉพาะเครือข่ายบรอดแบนด์ความเร็วสูงที่ครอบคลุมพื้นที่เกือบทั้งหมดของประเทศ ซึ่งได้กลายเป็นปัจจัยสำคัญที่เอื้อต่อการนำเทคโนโลยีดิจิทัลเข้าไปใช้ในการผลิตและจัดจำหน่ายสินค้าผ่านช่องดิจิทัลได้อย่างมีประสิทธิภาพ  

 

อุตสาหกรรมโสตทัศน์กับการฟื้นฟูเศรษฐกิจสเปน

รัฐบาลสเปนมุ่งหวังให้อุตสาหกรรมโสตทัศน์มีบทบาทในการช่วยสนับสนุนการฟื้นฟูเศรษฐกิจของประเทศจากพิษของวิกฤติโควิด-19 เนื่องจากเล็งเห็นแล้วว่า อุตสาหกรรมดังกล่าว นอกจากจะก่อให้เกิดการจ้างงานแล้ว ยังมีส่วนสนับสนุนแก่อุตสาหกรรมอื่นๆ ที่เกี่ยวข้องด้วย อาทิ การท่องเที่ยว (ตามรอยภาพยนตร์/ละคร) อุตสาหกรรมอาหารและการจัดเลี้ยง สิ่งทอ/การตัดเย็บเสื้อผ้า เป็นต้น 

ล่าสุด เมื่อวันที่ 24 มีนาคม 2564 ที่ผ่านมา รัฐบาลสเปนก็ได้ประกาศแผน “สเปน ศูนย์กลางโสตทัศน์” (España, Hub Audiovisual หรือ Spain Audiovisual Hub) ขึ้น โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อต้องการให้สเปนก้าวขึ้นเป็นผู้นำของยุโรปด้านการผลิตสื่อโสตทัศน์ในยุคดิจิทัล ด้วยการดึงดูดการลงทุนและบุคลากรที่มีความสามารถจากต่างชาติเข้ามาสนับสนุน ควบคู่กับการส่งเสริมระบบนิเวศของอุตสาหกรรมดังกล่าวภายในประเทศให้สามารถผลิต ส่งออก และแข่งขันกับตลาดต่างประเทศได้ ทั้งนี้ รัฐบาลสเปนมองว่าความสำเร็จของอุตสาหกรรมโสตทัศน์จะเป็นผลดีต่อนโนบายการสร้างแบรนด์สเปน (Marca España) และเผยแพร่ภาพลักษณ์ที่ดีของสเปนให้เป็นที่รู้จักในต่างประเทศอีกด้วย

ทั้งนี้ แผน “สเปน ศูนย์กลางโสตทัศน์” จะใช้งบประมาณลงทุนจากภาครัฐ 1,603 ล้านยูโรในช่วงปี ค.ศ. 2021-2025  โดยตั้งเป้าเพิ่มการผลิตโสตทัศน์ในสเปนขึ้นอีกร้อยละ 30 ภายในปี ค.ศ. 2025 และประกอบด้วย 4 องค์ประกอบหลัก ได้แก่ 1) การพัฒนาด้านดิจิทัล และการดึงดูดการลงทุนจากต่างประเทศ โดยวางแผนจัดตั้ง Spain Audiovisual Hub Bureau เพื่อเป็นศูนย์ข้อมูลและจุดติดต่อให้แก่นักลงทุนและบริษัทต่างชาติที่ต้องการลงทุนสาขาดังกล่าวในสเปน รวมถึงบริษัทสเปนที่ต้องการขยายตลาดในต่างประเทศ 2) การพัฒนาเครื่องมือทางการเงินและภาษี เพื่อให้ความช่วยเหลือผู้ผลิตสื่อโสตทัศน์ในสเปน 3) การส่งเสริมการพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ ให้มีคุณสมบัติสอดคล้องกับความต้องการของอุตสาหกรรม และ 4) การปรับปรุงกฎหมายและขจัดอุปสรรคการดำเนินธุรกิจ อาทิ การอำนวยความสะดวกด้านการตรวจลงตราผ่านระบบออนไลน์สำหรับชาวต่างชาติที่เข้าไปทำโครงการโสตทัศน์ในสเปน เป็นต้น

นอกจากการจัดทำแผนขึ้นมารองรับการเติบโตของอุตสาหกรรมแล้ว ปัจจุบัน หน่วยงานส่งเสริมการลงทุนสเปน (ICEX) ยังได้มีการจัดทำเว็บไซต์ Audivisual from Spain ขึ้นมา เพื่อให้ข้อมูลเกี่ยวกับสิทธิประโยชน์ต่างๆ ในการถ่ายทำสื่อโสตทัศน์ในสเปน รวมถึงการร่วมผลิตกับผู้ผลิตชาวสเปนสำหรับผู้ที่สนใจอีกด้วย  

ถึงตรงนี้ แฟนๆ ของละครซีรีส์ Money Heist, Elite และ Cable Girls จากสเปน คงเห็นภาพชัดขึ้นแล้วว่า ความสำเร็จของละคนซีรีส์สเปนนั้น ไม่ได้เกิดขึ้นเพราะโชคช่วย หากแต่เกิดจากการวางแผนและการสนับสนุนอย่างเป็นระบบและต่อเนื่องทั้งจากภาครัฐและเอกชนของสเปนที่ร่วมมือกันผลักดันจนทำให้อุตสาหกรรมดังกล่าวของสเปนสามารถพัฒนาตนเองจนมีขีดความสามารถติดอันดับโลกได้นั้นเอง

ติดตามสาระดี ๆ เกร็ดความรู้และโอกาสทางธุรกิจในสเปนได้ที่เว็บไซต์ศูนย์ข้อมูลเพื่อธุรกิจไทยในสเปน สถานเอกอัครราชทูต ณ กรุงมาดริด ได้ที่ https://bic-madrid.thaiembassy.org

 

 

[1] เป็นซีรีส์ที่ไม่ใช่ภาษาอังกฤษที่มียอดชมมากที่สุดระดับโลกผ่าน Netflix ในปี ค.ศ. 2018